Będąc w Szkocji warto wybrać się do niewielkiej wioski Athelstaneford, aby zobaczyć miejsce narodzin szkockiej flagi. To właśnie tu rozegrała się niegdyś ważna bitwa w wyniku której uformowała się Szkocja, która zaadoptowała św. Andrzeja jako swego patrona, a biały krzyż na niebieskim tle jako narodową flagę.
Athelstaneford – miejsce narodzin szkockiej flagi
Szkocka flaga to krzyż Świętego Andrzeja, lub po szkocku Saltire – biały, przekątny krzyż na niebieskim tle. Uważana jest za najstarszą w Europie. Pochodzenie tej flagi wywodzi się od bitwy, która miała miejsce w pobliżu wioski Athelstaneford w 832 roku.
W starym, XVI-wiecznym gołębniku, usytuowanym za kościołem, zostało zaaranżowane mini centrum dziedzictwa szkockiej flagi. Można tu wysłuchać krótkiej prezentacji opowiadającej o powstaniu flagi. Prezentacja dostępna jest w 7 językach w tym po polskim.
<Obok gołębnika znajduje się punkt widokowy nad którym oczywiście powiewa szkocka flaga. Można się stąd napawać widokiem lekko pofalowanych pól, wodami Forth i górą Berwick Law (stożek wygasłego wulkanu) na horyzoncie.
<Na terenie cmentarza znajduje się pomnik upamiętniający miejsca bitwy, gdzie wg podań narodziła się szkocka flaga. Płyta ukazuje dwie walczące armie, a nad nimi widnieje krzyż św. Andrzeja. Nad pomnikiem nieustanie powiewa Saltire (szkocka flaga).
<Legenda o Szkockiej fladze
Armia Piktów pod dowództwem króla Angusa (wspierana przez grupę Szkotów) najechała te ziemie, wówczas znajdujące się pod władzą Anglików – Northumbria (obecnie East Lothian). Po udanych atakach zarządzili odwrót i w pobliżu wsi Athelstaneford rozbili obóz, aby odpocząć. W tym czasie Saksonie dowodzeni przez Athelstana skrzyknęli dużą ilość wojowników i otoczyli Piktów i Szkotów. Angus obawiając się o wynik potyczki modlił się gorąco o zwycięstwo i wtedy ukazał mu się św. Andrzej. Król przysiągł, że jeśli z pomocą świętego uda mu się wygrać bitwę, to wtedy św. Andrzej zostanie patronem Szkocji. Święty obiecał wspomóc ich w walce. I tak następnego dnia przed bitwą, na błękitnym niebie chmury uformowały się w biały, ukośny krzyż (saltire). Tego dnia Angus pokonał znacznie większą armię Anglików. Od tego czasu biały krzyż na niebieskim tle jest flagą Szkocji, a św. Andrzej patronem Szkocji.
<Jak dojechać do Athelstaneford – miejsca narodzin szkockiej flagi
Athelstaneford (EH39 5BE) znajduje się około 35km na wschód od Edynburga. Łatwo tam dojechać samochodem od strony Haddington i drogi A1.
Niezmotoryzowani mogą się tu dostać pociągiem. Od stacji kolejowej w Drem (kierunek North Berwick) do Athelstaneford jest około 4km, dlatego najlepszą opcją jest wybrać się tam na wycieczkę rowerową. Przewóz rowerów pociągiem w Szkocji (ScotRail) jest bezpłatny, a ścieżki dla pieszych i rowerzystów są dobrze oznaczone. Co więcej, w tej okolicy jest wiele spokojnych, bocznych dróg z małym natężeniem ruchu, które idealnie nadają się do rowerowych przejażdżek.
Centrum szkockiej flagi jest czynne codzienne 9-18 od 1 kwietnia do 31 października oraz w dzień św. Andrzeja, który przypada 30 listopada. Wstęp wolny.
W okolicy Athelstaneford jest jeszcze kilka innych atrakcji, które można przy okazji zwiedzić: Hopetoun Monument, The Chesters Fort oraz Szkockie Muzeum Lotnictwa, natomiast w niedziele na terenie starego lotniska w East Fortune organizowany jest ryneczek na którym można kupić dosłownie wszystko.