Komunikacja miejska w Edynburgu jest dobrze zorganizowana, a korzystanie z niej nie powinno sprawiać problemów. Co więcej, jazda piętrowym autobusem to atrakcja sama w sobie, a przy okazji świetny sposób na zwiedzanie miasta.
Edynburg posiada promienisty układ komunikacyjny. Większość linii autobusowych przebiega przez centralny punkt miasta, w tym przypadku Princes Street, z którego następnie rozchodzą się w różnych kierunkach. W związku z tak skonstruowanym systemem komunikacyjnym Princes Street, główna ulica handlowa Edynburga jest bardzo obciążona i często zakorkowana samymi tylko autobusami. Jednocześnie jest to miejsce, gdzie można się przesiąść i dojechać praktycznie w każdą część miasta.
Komunikacja miejska w Edynburgu – jak z niej korzsytać?
Głównym przedsiębiorstwem transportowym w Edynburgu jest Lothian Buses, które po powstaniu linii tramwajowej przekształciło się w Transport for Edinburgh.Obecnie nosi nazwę Lothian, ponieważ w jej skład wchodzą także autobusy jeżdżące do sąsiednich jednostek administracyjnych (West i East Lothian). Poza tą firma istnieje jeszcze kilku innych przewoźników, głównie o charakterze podmiejskim, ale nie będę się nimi zajmowała, ponieważ nie bardzo się w nich orientuje, a ponadto mają one marginalne znaczenie przy poruszaniu się po mieście.
Transport publiczny na Wyspach Brytyjskich, a co za tym idzie i w Szkocji działa specyficznie i ma swoje zasady. Czekając na autobus na przystanku należy ustawić się w kolejce i spokojnie czekać na wejście do pojazdu. Dzieje się tak dlatego, że każdy pasażer musi kupić u kierowcy bilet, mignąć kartą Ridacard lub pokazać już posiadany bilet (papierowy czy w elektroniczny).
Autobusy w Edynburgu zatrzymują się na żądanie, dlatego jeżeli chcecie złapać nadjeżdżający autobus należy na niego machnąć ręką. Natomiast, gdy zbliżacie się do przystanku docelowego w autobusie należy nacisnąć przycisk STOP.
Wysiadając z autobusu warto podziękować kierowcy rzucając przy wyjściu Thanks lub Cheers.
Autobusy dzienne
W Edynburgu istnieje około 40 linii autobusowych, którymi można dojechać nieomalże w każdy zakątek miasta, do centrów handlowych, do wielu pod edynburskich miejscowości, a nawet wyrwać się za miasto na łono przyrody.
Autobusy nocne
Miasto jest także dość dobrze skomunikowane nocą. Wszystkie trasy autobusów nocnych przebiegają przez Princes Street, co ułatwia podróż w razie konieczności zmiany autobusu. Autobusy nocne jeżdżą co najmniej raz na godzinę, a w weekendy niektóre nawet co 10 minut. Bilet nocny na jeden przejazd kosztuje £3. Istnieje także bilet wieczorno-nocny, do kupienia po godzinie 18 i umożliwia nieograniczoną ilości przejazdów autobusami dziennymi i nocnymi od godziny zakupu do 4.30 rano, gdy autobusy nocne kończą kursować. Cena tego biletu to £4,00.
Tramwaje
Tramwaj to stosunkowo nowy środek komunikacji miejskiej w Edynburgu. Linię tramwajową uruchomiono w maju 2014, biegnie ona z lotniska do centrum przez Princes Street do York Place. Niewielka ilość przystanków oraz wydzielone torowisko zapewnia stosunkowo szybkie przemieszczenie się z centrum do zachodniej części miasta. Obecnie trwają prace nad przedłużeniem linii tramwajowej do dzielnicy Leith (Ocean Terminal) i Newhaven.
Tramwaj, w przeciwieństwie do autobusów, zatrzymuje się na każdym przystanku (nie ma potrzeby machania na niego czy naciskania przycisku STOP). Do tramwaju można wsiąść dowolnymi drzwiami, a nie tak jak w autobusie tylko przednimi. Maszynista nie sprzedaje biletów, dlatego w bilet trzeba zaopatrzyć się przed wejściem do tramwaju. W każdym tramwaju jeździ konduktor, który sprawdza ważność biletów.
Ceny i rodzaje biletów tramwajowych
Bilet jednorazowy na tramwaj w strefie miejskiej kosztuje tyle samo co bilet autobusowy czyli £1.80. Strefa miejska obejmuje wszystkie przystanki do Ingliston Park & Ride włącznie (przystanek przed lotniskiem) (na dojazd na lotnisko obowiązuje inny cennik).
Bilet jednorazowy tramwajowy na lotnisko kosztuje £6,50, a powrotny £9,00.
Bilet dzienny w strefie miejskiej, obowiązuje na tramwaj i autobusy dzienne £4,50, bilet dzienny na lotnisko £9.
UWAGA! Bilet na tramwaj trzeba zakupić przed wejściem do pojazdu!
Bilety można kupić w automatach znajdujących się na przystankach. Dostępne rodzaje biletów: bilet jednorazowy (Single), bilet powrotny (Return) i dzienny (Day Ticket). Automaty przyjmują gotówkę (bilon o nominałach £2, £1, 50p, 20p, 10p i 5p). Konieczne jest wrzucenie równej kwoty, ponieważ maszyny nie wydają reszty. Możliwa jest również płatność kartą, minimalna kwota £3. Jednorazowy bilet kupiony w maszynie ważny jest przez 30 minut, czyli nie można go kupić na zapas.
Bilety na tramwaj można także kupić w aplikacji mTicket lub na karcie CitySmart.
Bilet należy zachować na czas podroży do kontroli w tramwaju. W przypadku braku ważnego biletu pobierana jest grzywna w wysokości £10.
Tramwajem można przewozić rowery, jednak jedynie poza godzinami szczytu!
Komunikacja miejska w Edynburgu – rodzaje i ceny biletów
Bilety na autobus kupuje się przy wejściu do pojazdu, u kierowcy. Obecnie zaleca się płacenie za bilety bezgotówkowo kartą, urządzeniem mobilnym, lub przy pomocy aplikacji mTicket lub karty CitySmart. W przypadku płacenia gotówką należy mieć równo odliczoną kwotę, ponieważ kierowca nie wydaje reszty. Wyjątkiem jest autobus na lotnisko (100 Airlink), oraz bilety na tramwaj, które kupuje się w maszynach na przystankach. UWAGA! nie ma możliwości kupienia biletu w tramwaju!
Rodzaje biletów autobusowych
Bilet jednorazowy (Single ticket) – bilet na jeden przejazd bez względu na długość trasy. Cena £1,80.
Bilet dzienny (Day ticket) – bilet na cały dzień (nie należy mylić go z biletem 24-godzinnym(!). Bilet dzienny ważny jest od momentu kupna do czasu aż dzienne autobusy kończą kursować tego dnia (około 23.30). Ważny jest na wszystkie autobusy i tramwaj w obrębie miasta (nie można na nim dojechać na lotnisko, ważny jest do przystanku Ingliston Park&Ride). Cena £4,50.
Bilet nocny jednorazowy (Single Night ticket) – bilet ważny na autobusy nocne (z literką N), które zaczynają kursować około godziny 23. Bilet ważny jest na jeden przejazd w strefie miejskiej. Cena £3,00.
Bilet wieczorno-nocny (Late ticket) – ważny między godziną 18 a 4.30 rano. Można na nim jeździć wszystkimi autobusami dziennymi oraz nocnymi, w tym także tramwajem w strefie miejskiej. Cena £4,00.
Bilet dzienny na całą sieć (Network Day ticket) – Bilet na wszystkie przejazdy autobusami dziennymi i nocnymi oraz tramwaj we wszystkich strefach (w tym na lotnisko). Cena £10.
Bilet okresowy (Ridacard) – to imienna karta ze zdjęciem (ważna tylko dla właściciela). Umożliwia nieograniczone podróżowanie autobusami dziennymi i nocnymi oraz tramwajem, w tym dojazdy na lotnisko i do South Queensferry. Posiadanie takiej karty jest bardzo opłacalne jeśli często podróżuje się komunikacją miejską np. codzienne dojazdy do pracy. Tygodniowa £20, miesięczna £60 (przy ustawieniu Direct Debit £56). Koszt wydania karty £3. Kartę można wyrobić w jednym z punktów TravelHub. Po wejściu do autobusu kartę należy zbliżyć do czytnika przy stanowisku kierowcy. Natomiast w przypadku podróży tramwajem należy aktywować ja w czytniku na przystanku, przed wejściem do tramwaju! Jeżeli posiadacie już taka kartę możecie ja doładować w dowolnym sklepie, który posiada funkcję PayPoint.
Inne formy biletów
Firma Lothian Buses chcąc ułatwić życie swoim pasażerom, którzy nie zawsze mają odpowiednia ilość drobnych w kieszeni, wychodzi na przeciw i proponuje inne rodzaje płatności za przejazdy.
Karta City Smart
To karta, którą można doładować na określoną kwotę = ilość pojedynczych biletów (tylko na przejazdy dla dorosłych). Można ją kupić przez Internet lub w punkcie TravelHub. Po wyczerpaniu się środków, kartę można doładować w autobusie na 5 przejazdów lub w punktach Lothian Buses na większą ilość przejazdów. Koszt wyrobienia karty £2.
Niewątpliwą zaletą City Smart jest to, że można nią „kupować” bilety dla kilku osób, wystarczy przyłożyć ją do czytnika obok kierowcy określoną ilość razy i dana kwota/ilość biletów zostanie „ściągniętą” z karty. Po zeskanowaniu karty drukowany jest normalny bilet, który należy zachować na czas przejazdu i okazać w przypadku kontroli. Z karty można także korzystać przy przejazdach tramwajem, należy przyłożyć ja do maszyny znajdującej się na przystanku, gdy zaświeci się zielone światełko, oznacza że kwota została ściągnięta z karty. Bilety na karcie ważne są przez 180 dni od daty zakupu lub doładowania. Warto o tym pamiętać, aby nie przepadły znajdujące się na niej środki. Karta City Smart jest przydatna, jeżeli jeździcie autobusami raz na jakiś czas.
Aplikacja mobilna – mTicket
Po ściągnięciu aplikacji na telefon (android lub iPhone) można ją doładować na dowolną kwotę (minimum £4). W aplikacji można wykupić każdy rodzaj biletu. Bilet trzeba aktywować, gdy nadjeżdża autobus (ważny 5 minut) i pokazać kierowcy przy wejściu do autobusu, lub kontrolerowi w tramwaju. Zakupione m-bilety ważne są przez 180 dni. Do aktywowania biletu przed wejściem do autobusu nie jest wymagane połączenie z Internetem. Bilety z jednego urządzenia ważne są dla jednej osoby, nie można ich użyć dla kilku osób podróżujących razem (tu lepiej sprawdza się karta City Smart). Bilety można natomiast przesyłać między aplikacjami na inne urządzenie.
Wymienione wyżej rodzaje biletów i ich ceny podane są dla dorosłych. W ofercie przewoźnika znajdują się również bilety dla dzieci, bilety rodzinne oraz zniżki dla studentów. Po więcej szczegółów proszę pytać lub odwiedzić stronę przewoźnika.
Komunikacja miejska w Edynburgu – jak płacić za bilety?
Najlepszą i najprostszą opcją jest płacenie zbliżeniowe (contactless). W ten sposób można zapłacić za każdy rodzaj biletu i nie martwić się o posiadanie odpowiedniej ilości drobnych.
Co więcej, przy takiej formie płatności za bilety normalne (dla dorosłych), można zaoszczędzić dzięki opcji TapTapCap. Za wszystkie przejazdy danego dnia należy płacić tą samą kartą lub telefonem, a następnego dnia z konta automatycznie zostanie ściągnięta kwota za najtańszą opcję za odbyte przejazdy.
Przykład: możecie kupić bilet dzienny za £4,50, ale jeżeli będziecie płacić oddzielnie za każdy przejazd (tą samą kartą lub urządzeniem), to na koniec dnia system sam podliczy ilość przejazdów i obciąży rachunek na kwotę £4,40 (w przypadku minimum 3 przejazdów).
Punkty obsługi klienta – TravelHub
Travel Hub to punkty (kioski) Lothian Buses, gdzie można wyrobić lub doładować kartę Ridacard, otrzymać ulotki i informacje dotyczące autobusów, połączeń i rozkładów jazdy. W Edynburgu znajdują się dwa takie punkty na Waverley Bridge oraz na Shandwick Place.
Darmowe parkingi Park & Ride
Przyjazd do centrum miasta własnym samochodem nie jest dobrym pomysłem. Przede wszystkim ze względu na problem z miejscami parkingowymi, a ponadto z wysokimi opłatami za parkowanie, które obowiązują także w niedziele.
Dlatego też warto wspomnieć o opcji Park&Ride (Parkuj i Jedź). Te wielkie, darmowe parkingi usytuowane są na obrzeżach miasta, przy obwodnicy, na drogach wlotowych i są bardzo dobrze skomunikowane z centrum. Znajdują się na nich przystanki autobusowe, dzięki czemu można łatwo dojechać do samego centrum Edynburga. Chodzi o to, aby ograniczyć ilość samochodów wjeżdżających do miasta. Ma to obustronne korzyści, miasto jest mniej zakorkowane i zanieczyszczone, a kierowcy nie mają problemu z zaparkowaniem pojazdu i wysokimi opłatami parkingowymi. Pod Edynburgiem znajduje się kilka takich miejsc i są one bardzo popularne. Warto rozważyć tę opcję jeżeli przyjeżdżacie do Edynburga samochodem.
Parkingi Park&Ride są darmowe
Komunikacja miejska – udogodnienia w pojazdach
Na koniec istotna informacja dla tych, którzy nie mogą żyć offline. We wszystkich autobusach i tramwajach istnieje dostęp do darmowej sieci wi-fi, a w nowszych autobusach są także gniazdka USB.
Mam nadzieję, że ten wpis był przydatny. Jeżeli macie jakieś pytania dotyczące poruszania się po Edynburgu komunikacją miejską, to śmiało piszcie!
19 komentarzy
Niezłe kompendium wiedzy na temat komunikacji w mieście, które chciałabym kiedyś zobaczyć.Faktycznie, piętrowy autobus to atrakcja sama w sobie. Ciekawostką dla mnie jest to, iż w mieście mają linię tramwajową, gdyż tego środka komunikacji nie kojarzyłam z UK. Bardzo dobrze, wyczerpująco opracowany temat!
Pozdrawiam 🙂
Bardzo dziekuje 😉 Ja uwielbiam jezdzic pietrusami, zawsze siadam na gorze i podziwiam swiat z zupelnie innej perspektyw.
Kilka miast w UK ma tramwaje np Manchester i chyba sa tez w Londynie. A w Edynburgu od niedawna 😉
PS. Ciesze sie, ze wpis uwazasz za dobze pzygotowany 🙂
Rok temu odwołano moją podróż do Edynburga, ale może w tym roku uda się nadrobić. Wtedy ten wpis bardzo mi się przyda 🙂
Oj to szkoda, ale niesety taie mamy czasy 🙁 Koniecznie zapisz sobie ten wpis, z pewnoscia sie pzyda gdy w koncu uda ci sie odwiedzic stolice Szkocji 😉
PS. Polecam rowniez sledzic bloga, moze znajdziesz wiecej przydatnych inforamcji 😉
Ktoś, kto trafi do Edynburga, to ma tu wiele świetnych przydatnych informacji dotyczących komunikacji, a to informacje niezwykle ważne.
Podoba mi się płacenie zbliżeniowe kartą, bo w wielu miastach tak nie ma. No i super są te darmowe parkingi na obrzeżach miasta.
Bardzo przydatny post 🙂
Bardzo sie ciesze, ze wpis sie podoba i ze jest przydatny 🙂 Mozliwe ze pzyda sie nawet Tobie jezeli zdecydujes zsie odwiedzic Edynburg 🙂
Świetny wpis, dzięki niemu spadł mi kamień z serca, bo przylatuję do Edynburga o 24,00 i już wiem co i jak, pozdrawiam
Dziękuję! A przede wszystkim cieszę się, że był pomocny:) Jeżeli masz jeszcze jakieś pytania, to śmiało pisz, postaram się pomóc 🙂
Martynosiu, dzisiaj w kolejce po paszport czytałam Twoje wpisy, byłam nawet na przeprowadzce 🙂 Pięknie piszesz.
Bardzo dziękuję! Cieszę się, że umiliłam ci czas w urzędzie 😉
Martynosiu, czy mozesz mi podac namiar na tanie taxi w Edynburgu?
pozdrawiam
Martynosiu, problem w tym, ze my przylatujemy 0 23,30, mamy bagaz 20 kg, a autobus nie dojeżdża do hotelu, tylko mam potem jeszcze ponad 3 km na piechotę. I teraz albo dojedziemy autobusem i przesiadamy się w taxi, albo od razu bierzemy taryfę do hotelu, zależy jaka będzie różnica cenowa.
dzięki za odpowiedź na priv!
Czy turysta po 60 roku życia może korzystać z ulg w Szkocji?
Czy chodzi Ci o zniżki na wejścia do atrakcji? Jeżeli tak, to są niewielkie zniżki dla osób po 65 roku życia i myślę, że mogą z nich również korzystać turyści, możliwe, że trzeba będzie pokazać dowód tożsamości.
Ponadto wiele muzeów jest w Szkocji darmowa.
super opracowanie, ma prosbe, bede w edynburgu statkiem 1 dzień, chciałbym zobaczyc kilka ciekawych do zwiedzenia miejsc, czy opłaca sie wykupić hop on hop off i zrobic objazd czy wykupic dzienny bilet na autobusy i kombinowac. Jezeli możesz to napisz pare słów i ewentualnie co polecasz
Piotr
kowalskipiotr3@vp.pl
Dziękuję 🙂
1 dzień w Edynburgu to trochę mało, ale coś na pewno uda Ci się zobaczyć. Edynburg to nieduże miasto, także znaczną cześć (najciekawszą) tzn Stare i Nowe miasto możesz obejść na pieszo. Z tego co się orientuje statki cumują w South Queensferry? jeżeli tak, to stamtąd kursuje specjalny autobus X99. Także polecam kupić Network Day Ticket i przyjechać do centrum. Już po wyjściu z autobusu zobaczysz znaczną część miasta – strzelisty Scott Monument i starą zabudowę Starego Miasta. Polecam przejść się na Royal Mile i dojść pod zamek, następnie w dół tą główną ulicą Starego Miasta, zajrzeć do wąskich przejść zwanych „close”. Warto odwiedzić Grassmarket i pobliski cmentarz Grayfriars. Tuż obok znajduje się muzeum szkockie. Idąc w dół Roayl Mile dojdziesz do Holyrood House – szkockiej rezydencji władcy Wielkiej Brytanii, a na przeciwko niego znajduje się budynek szkockiego parlamentu. Nad tym wszystkim wznosi się Arthur Seat – wygasły wulkan.
Następnie warto przejść na drugą stronę miasta po północnej Stronie Princes Street rozciąga się Nowe Miasto (wybudowane na przełomie XVIII i XIX wieku). Tu można pospacerować i zobaczyć eleganckie budynki w stylu neoklasycznym. Przejść się np. George Street, i odwiedzić Charlotte Square, gdzie znajduje się siedziba szkockiego premiera i Georgian House – muzeum, które ukazuje jak mieszkali zamożni mieszkańcy Edynburga pod koniec XVIII i na początku XIX wieku. Warto także przejść się przyległymi ulicami i placami, aby zobaczyć jak wygląda ta część miasta. Myślę, że jak na 1 dzień to i tak sporo.
Jeżeli chcesz możesz oczywiście kupić bilet na autobus hop on-off, który obwiezie Cię po mieście i po jego głównych atrakcjach 🙂 wszystko zależy od Twoich preferencji, czy lubisz chodzić, a muszę przyznać, że Edynburg to dość górzyste miasto.
Jeżeli masz jeszcze jakieś pytania to śmiało pisz. Może na mail lub massanger?
Super wyczerpujący wpis, dziękuję! Jadę do Edi na tydzień, czy te karty tygodniowe za 20£ są opcją tylko dla mieszkańców (bo zdjęcie itp.) czy mogę jako turystka też taką nabyć? Pozdrawiam ciepło!
Hej, Wydaje mi się, że możesz wyrobić sobie taką kartę. Musisz udać się do punktu Lothian Buses, na miejscu zrobią ci zdjęcie i wyrobią kartę (3f). Karta na tydzień kosztuje 22 funty.
Dziekuje! W takim razie warto przynajmniej sprobowac 🙂