Wzgórze Binny Craig to charakterystyczne wzniesienie w regionie West Lothian, pomiędzy Livingston a Linlithgow, w pobliżu Broxburn. Binny Craig wznosi się na wysokość 220m n.p.m. i góruje nad okolicą. Dzięki temu, w pogodny dzień i przy dobrej widoczności rozpościera się stąd wspaniała panorama na całą Dolinę Środkowej Szkocji. Można stąd podziwiać zatokę Forth wraz z jej mostami, odległe szczyty Lomond i Ochill Hills na północy, Pentland Hills na południu oraz Bathgate Hills na zachodzie. Ze szczytu wzgórza można także dostrzec charakterystyczny Arthur’s Seat w Edynburgu, a także Berwick Law czy góry wyspy Arran.
Bardzo, bardzo dawno temu w Szkocji, czyli odrobina geologii
Region West Lothian jest bardzo ciekawy pod względem geologicznym. Obszar ten tworzą dewońskie piaskowce, które powstały na ówczesnych pustyniach. Wtedy dzisiejsza Szkocja znajdowała się nieco na południe od równika. Dla Szkocji niezwykle istotna była jednak kolejna era – karbon. W karbonie powstały pokłady węgla kamiennego i łupków roponośnych (te odegrały niezwykle istotną rolę w rozwoju przemysłowym regionu West Lothian w II połowie XIX i I połowie XX wieku). Wtedy też rozpoczął się dryft kontynentów i Szkocja przesunęła się w okolice równika, gdzie panował wilgotny i gorący klimat, rosły potężne drzewa i paprocie, które obumierając, przykryte kolejnymi warstwami innych roślin i skał stopniowo zamieniły się w węgiel kamienny.
W późniejszym okresie nastąpiła intensywna działalność wulkaniczna. Powstały różnego rodzaju formy terenu, które można zaobserwować w krajobrazie West Lothian. Wszystko to zostało następnie mocno przekształcone przez czynniki naturalne. Jednak największy wpływ na dzisiejsze ukształtowanie terenu Szkocji miały nasuwające się na północną Europę lądolody.
Krajobraz nieustannie się zmienia, mają na to wpływ zarówno czynniki naturalne, a obecnie przede wszystkim działalność człowieka. Ludzie od dawna intensywnie wykorzystywali bogactwa jakie zapewnił ten region. Do najistotniejszych z nich należało wydobywanie ropy naftowej z łupków roponośnych. Działalność ta przyczyniła się do znacznego przekształcenia krajobrazu. Najbardziej widocznym skutkiem tej działalności są różowo-czerwone hałdy żwiru usypane przez człowieka jako produkt uboczny działalności wydobywczej.
Jak widzicie, geologia jest niezwykle istotna, ponieważ to od niej zależy ukształtowanie terenu, rodzaj gleby, a co za tym idzie roślinność jaka występuje na danym obszarze. Geologia ma zasadniczy wpływ na rozwój przemysłu wydobywczego oraz przetwórczego. Podłoże geologiczne ma również pośredni wpływ na rolnictwo poprzez rodzaj gleb, które powstały na danej skale.
Jak powstało wzgórze Binny Craig?
Wzgórze Binny Craig to intruzja magmowa, tzw. sill – intruzja zgodna. Taka forma powstała podczas aktywności wulkanicznej, która miała tu miejsce w odległej (około 300 milionów lat temu) erze – karbonie. Magma z głębi ziemi unosiła się ku powierzchni i wciskała pomiędzy istniejące warstwy skalne. Gdy magma wciskała się pomiędzy dwie różne warstwy skalne powstała intruzja zgodna – sill. Skała, z której zbudowany jest wzgórze Binny to diabaz – skała podobna do bazaltu. W późniejszych epokach mniej odporne warstwy skał zostały usunięte i odsłoniły twardą i odporną skałę wulkaniczną.
Ostatecznie do uformowania się wzniesienia Binny Craig przyczynił się lądolód nasuwający się na ten obszar z zachodu. Przesuwająca się masa lodu znacznie przekształciła krajobraz. Lodowiec zdarł warstwy miękkich skał, natomiast twarde i odporne skały oparły się jego niszczącej działalności i pozostały wystającymi na znaczną wysokość ostańcami.
Jedną z form powstałą w wyniku działalności lądolodu jest formacja zwana “crag and tail”, a wzgórze Binny Craig jest jej pięknym przykładem. Crag – to stroma, urwista skała, natomiast tail to ogon. Crag, czyli strome zbocze zbudowane jest z twardych, odpornych skał, dzięki czemu oparło się niszczącej działalności lądolodu. Tail, czyli ogon, to łagodne zbocze powstałe w cieniu skały, a zbudowane ze skał osadowych. Nasuwający się z zachodu lądolód napotkał na swojej drodze przeszkodę w postaci twardej i odpornej skały. Wymusiło to ruch lodowca w górę, a ten ruch wyrzeźbił stromą, urwistą zachodnią ścianę wzgórza. Po przekroczeniu przeszkody, lodowiec wygładził łagodnie opadający ku wschodowi „ogon” wzgórza.
Wody z topniejącego lodowca wyrzeźbiły wiele innych form, które można zaobserwować w okolicy. Są to między innymi jeziorka polodowcowe, rynny polodowcowe, które obecnie są suchymi parowami oraz głębokie dolinki którymi dziś płyną niewielkie strumienie.
Dlaczego warto wybrać się na wzgórze Binny Craig?
Wzgórze Binny Craig to wspaniałe miejsce na spacer, podziwianie pięknych widoków i dzikiej przyrody. Można tu zaobserwować krążące drapieżniki takie jak sokoły wędrowne, myszołowy, pustułki i krogulce oraz wiele innych ptaków. W pobliżu znajdują się niewielkie zagajniki, gdzie można natknąć się na drobne zwierzęta takie jak bobry, lisy czy zające. Na wzgórzu można spędzić sporo czasu kontemplując roztaczające się we wszystkich kierunkach pejzaże. Binny Craig to dobry punkt obserwacyjny, dlatego warto podziwiać stąd wspaniałe zachody słońca. Zielonej trawa u stóp wzgórza kusi, aby się na niej położyć i gapić się w niebo lub urządzić piknik (pamiętajcie zabrać wszystko po sobie).
Binny Craig – jak dojechać?
Do Binny Craig można dojechać od strony Broxburn/Uphall drogą B8046. Z Uphall trzeba jechać nią w górę, a po około 1 km skręcić w małą drogę w lewo. Następnie jechać nią ponownie około 1 km w kierunku zachodnim aż do wjazdu na pole golfowe. Skręcić w prawo i w prawo i zatrzymać się na parkingu przy polu golfowym. Można tu także dojechać od strony Dechmont. Jadąc w kierunku Linlithgow za dwoma ostrymi zakrętami należy skręcić w pierwszą drogę w prawo przy Binny Farm i dojechać do pola golfowego.
Po zaparkowaniu samochodu na parkingu przy polu golfowym, należy wrócić do drogi i iść nią kawałek w górę, w kierunku zachodnim, a po kilkuset metrach dochodzi się do oznaczonej ścieżki na Binny Craig. Trzeba przejść przez furtki i iść prosto, tak jak prowadzi ścieżka. UWAGA – furtki należy za sobą dokładnie zamykać, aby zwierzęta nie wyszły z pastwisk!
Na sam szczyt wzgórza nie prowadzi żadna konkretna ścieżka, można tam wejść dowolną i najbardziej wygodną trasą. Należy jednak uważać, ponieważ zbocze jest na prawdę strome.
Binny Craig – jak się przygotować?
Wejście na wzgórze Binny Craig nie jest zbyt wymagające. Dojście na niego zajmie kilkanaście minut, zawsze jednak na taką wycieczkę warto zabrać z sobą butelkę z wodą. Jak na każdy spacer w teren warto także założyć wygodne buty (sportowe lub trekkingowe). Nie polecam odwiedzać tego miejsca po obfitych deszczach, ponieważ ścieżka, jak i zbocze wzgórza może być bardzo mokre i błotniste.
Dajcie znać czy odwiedziliście wzgórze Binny Craig i jak Wam się podobało!